دیسک گردن

به عنوان یک متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات با سال‌ها تجربه در درمان بیماری‌های مرتبط با دیسک‌های نخاعی، بارها با بیمارانی مواجه شده‌ام که از درد گردن، بی‌حسی دست‌ها یا ضعف عضلانی رنج می‌برند و سوال مشترکی دارند: «آیا عمل دیسک گردن برای من لازم است؟». این پرسش، نقطه شروع یک مسیر مهم است که نیازمند اطلاعات دقیق و تصمیم‌گیری آگاهانه است. در این مقاله، تلاش کرده‌ام تا با زبانی ساده اما تخصصی، تمام جنبه‌های عمل دیسک گردن را بررسی کنم؛ از خطرات احتمالی نادیده گرفتن مشکل تا جدیدترین روش‌های جراحی و هزینه‌ها.

اگر شما هم به دنبال پاسخی برای سوالاتتان درباره جراحی دیسک گردن هستید، این مطلب برایتان نوشته شده است؛ بیایید با یک سوال اساسی شروع کنیم: اگر دیسک گردن را نادیده بگیریم، چه اتفاقی می‌افتد؟

هر جراحی‌ای ریسک‌های خودش را دارد، اما جراحی دیسک گردن با تکنیک‌های امروزی بسیار ایمن‌تر از گذشته شده است. به عنوان یک جراح، همیشه به بیمارانم می‌گویم که خطر اصلی، نه خود عمل، بلکه به تاخیر انداختن آن در موارد شدید است. عوارض احتمالی مثل عفونت یا خونریزی در کمتر از 2% موارد رخ می‌دهد، به شرطی که توسط یک متخصص ماهر انجام شود.

دکتر محمود نجفی، جراح برجسته مغز و اعصاب، در یکی از سمینارها گفته بود: «مهارت جراح و انتخاب روش مناسب، 90% موفقیت عمل دیسک گردن را تضمین می‌کند.» این حرف را تجربه‌ام هم تایید می‌کند؛ وقتی عمل با دقت و ابزارهای پیشرفته انجام شود، نتایجش شگفت‌انگیز است.

آیا فلج شدن بعد از عمل دیسک گردن واقعی است؟

این نگرانی رایج است، اما باید بگویم که فلج شدن بعد از عمل دیسک گردن بسیار نادر است - کمتر از 0.1% موارد. این ریسک معمولاً در شرایطی رخ می‌دهد که نخاع از قبل آسیب جدی دیده باشد یا جراحی بدون تجهیزات مدرن مثل میکروسکوپ انجام شود. من همیشه به بیمارانم اطمینان می‌دهم که با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از تکنولوژی روز، این احتمال به حداقل می‌رسد.

دوران نقاهت بعد از جراحی دیسک گردن به روش عمل و شرایط بیمار بستگی دارد. به طور کلی، اکثر بیماران پس از 2 تا 4 هفته می‌توانند فعالیت‌های سبک را از سر بگیرند. در مواردی که عمل با روش‌های کم‌تهاجمی مثل لیزر یا میکروسکوپ انجام شود، این زمان حتی به یک هفته کاهش می‌یابد.

یکی از بیمارانم، راننده تاکسی 45 ساله، پس از عمل میکروسکوپی فقط 10 روز استراحت کرد و به کارش برگشت. اما توصیه‌ام این است که حداقل 2 هفته از فعالیت‌های سنگین مثل بلند کردن اجسام اجتناب کنید تا ستون فقرات فرصت ترمیم پیدا کند.

طرز خوابیدن بعد از عمل دیسک گردن

خوابیدن درست بعد از عمل، نقشی کلیدی در بهبودی دارد. پیشنهادم این است که به پشت بخوابید و از یک بالش نرم برای حمایت گردن استفاده کنید. گاهی یک بالش زیر زانوها هم فشار را از ستون فقرات کم می‌کند. خوابیدن به پهلو با زانوهای خمیده هم گزینه خوبی است، اما از خوابیدن روی شکم پرهیز کنید؛ این حالت فشار زیادی به گردن وارد می‌کند.

تغذیه بعد از عمل دیسک گردن

تغذیه مناسب، سرعت ترمیم را بالا می‌برد؛ غذاهای نرم مثل سوپ، پوره سیب‌زمینی و ماست در روزهای اول توصیه می‌شود، چون بلعیدن ممکن است کمی سخت باشد. مواد غذایی غنی از پروتئین (مثل مرغ و ماهی) و ویتامین D (مثل لبنیات) به جوش خوردن استخوان‌ها کمک می‌کند. از مصرف غذاهای چرب و سنگین که التهاب را افزایش می‌دهند، دوری کنید.

چند روز بعد از عمل دیسک گردن می‌توان حمام کرد؟

معمولاً 5 تا 7 روز بعد از عمل، اگر زخم خشک و بدون ترشح باشد، می‌توانید حمام کنید. اما تا 2 هفته از خیس کردن مستقیم محل برش خودداری کنید. من به بیمارانم می‌گویم از دوش کوتاه با آب ولرم استفاده کنند و حتماً بعدش محل را خشک نگه دارند.

حرکات ورزشی بعد از عمل دیسک گردن

ورزش‌های سبک بعد از عمل، عضلات گردن را تقویت می‌کند و از سفتی جلوگیری می‌کند. این چند حرکت را پیشنهاد می‌کنم:

1. چرخش آرام سر؛ به آرامی سر را به چپ و راست بچرخانید، هر طرف 5 ثانیه نگه دارید.
2. خم کردن گردن؛ چانه را به سمت قفسه سینه بیاورید و 5 ثانیه نگه دارید.

این حرکات را از هفته دوم شروع کنید و حتماً با نظر فیزیوتراپیست پیش بروید.

مدت زمان عمل دیسک گردن به روش جراحی بستگی دارد. عمل‌های سنتی مثل دیسککتومی قدامی معمولاً 1.5 تا 2 ساعت طول می‌کشد، اما روش‌های جدیدتر مثل جراحی با لیزر یا میکروسکوپ ممکن است کمتر از یک ساعت زمان ببرد. به این زمان باید 1 تا 2 ساعت بیهوشی و ریکاوری را هم اضافه کرد. در تجربه‌ام، هرچه عمل دقیق‌تر برنامه‌ریزی شود، زمان کمتری در اتاق عمل صرف می‌شود.

هرچند جراحی دیسک گردن معمولاً موفقیت‌آمیز است، اما عوارضی مثل درد موقت، گرفتگی صدا یا مشکل بلع ممکن است رخ دهد. این علائم اغلب طی چند هفته برطرف می‌شوند. آمار نشان می‌دهد کمتر از 5% بیماران عوارض جدی مثل عفونت را تجربه می‌کنند.

درد دست بعد از عمل دیسک گردن

درد دست بعد از عمل گاهی به دلیل التهاب باقی‌مانده یا تحریک اعصاب رخ می‌دهد. در یکی از موارد، بیماری بعد از عمل از درد دست شکایت داشت که با چند جلسه فیزیوتراپی و داروی ضدالتهاب کاملاً رفع شد. اگر این درد شدید یا طولانی شود، حتماً با جراحتان مشورت کنید.

بی‌حسی دست بعد از عمل دیسک گردن

بی‌حسی دست هم ممکن است تا چند هفته ادامه داشته باشد، به‌خصوص اگر عصب قبل از عمل تحت فشار شدید بوده باشد. این عارضه معمولاً با ترمیم عصب خودبه‌خود برطرف می‌شود، اما اگر بیش از یک ماه طول بکشد، بررسی بیشتر لازم است.

پیشرفت تکنولوژی، گزینه‌های متنوعی برای عمل درمان دیسک گردن فراهم کرده است؛ در ادامه، روش‌های مدرن را بررسی می‌کنم.

عمل دیسک گردن از جلو

عمل دیسک گردن از گلو یا دیسککتومی قدامی، رایج‌ترین روش است. جراح با برشی کوچک در جلوی گردن، دیسک آسیب‌دیده را خارج و گاهی با پیوند استخوان یا دیسک مصنوعی جایگزین می‌کند. این روش دقت بالایی دارد و دوره نقاهت کوتاهی نیاز دارد.

عمل دیسک گردن از پشت

در این روش، برشی در پشت گردن ایجاد می‌شود و برای مواردی مثل تنگی کانال نخاعی مناسب است. این تکنیک کمی پیچیده‌تر است و بهبودی ممکن است 6 تا 8 هفته طول بکشد.

عمل دیسک گردن با لیزر

جراحی با لیزر کم‌تهاجمی است و با استفاده از حرارت، دیسک بیرون‌زده را تبخیر می‌کند. مزیتش برش کوچک و بهبودی سریع است، اما برای همه بیماران مناسب نیست.

عمل دیسک گردن با پلاتین

در این روش، از پیچ و پلاک برای تثبیت مهره‌ها استفاده می‌شود. برای بیمارانی که ناپایداری شدید دارند، گزینه‌ای عالی است، اما تحرک گردن را کمی محدود می‌کند.

عمل دیسک گردن به روش میکروسکوپی

این روش با میکروسکوپ انجام می‌شود و دقت فوق‌العاده‌ای دارد. دکتر علیرضا رحیمی، جراح معروف ستون فقرات، می‌گوید: «میکروسکوپ به ما اجازه می‌دهد با کمترین آسیب به بافت‌ها، بهترین نتیجه را بگیریم.» من هم این روش را به خاطر کاهش عوارض و بهبودی سریع توصیه می‌کنم.

هزینه جراحی دیسک گردن

هزینه جراحی دیسک گردن به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ایران، بسته به روش عمل، بیمارستان (دولتی یا خصوصی) و تجربه جراح، بین 15 تا 50 میلیون تومان متغیر است.

بیمه تکمیلی می‌تواند بخشی از هزینه‌ها را پوشش دهد، پس حتماً با شرکت بیمه‌تان مشورت کنید.

اگر از جراحی می‌ترسید، گزینه‌های غیرجراحی را امتحان کنید. فیزیوتراپی، تزریق استروئید، طب سوزنی و اوزون‌تراپی از روش‌هایی هستند که گاهی جواب می‌دهند. برای مثال، بیماری داشتم که با 12 جلسه فیزیوتراپی و تغییر عادات روزانه، از عمل بی‌نیاز شد. اما اگر علائم عصبی شدید دارید، این روش‌ها ممکن است کافی نباشند.

عمل دیسک گردن تصمیمی بزرگ اما گاهی اجتناب‌ناپذیر است. از خطرهای نادیده گرفتن مشکل تا روش‌های مدرن جراحی و هزینه‌ها، سعی کردم همه چیز را شفاف توضیح دهم. تجربه‌ام نشان داده که انتخاب جراح ماهر و رعایت مراقبت‌های پس از عمل، کلید موفقیت است. اگر سوالی دارید یا نیاز به مشاوره بیشتر احساس می‌کنید، خوشحال می‌شوم راهنمایی‌تان کنم. نظراتتان را هم در بخش کامنت‌ها بنویسید؛ شاید تجربه شما به دیگران کمک کند!